Weten wat je nodig hebt, is leuk.
Voelen wat je nodig hebt, doet al meer ter zake.
Handelen naar wat je nodig hebt, dàt is waar alles om draait.
Tijdens mijn revalidatie ontdekte ik wat werkt. Meer specifiek: wat werkt voor mìj. Dat was top. Andermans inzichten hoeven immers niet in mijn voordeel te werken, en andersom maken mijn fenomenale ontdekkingen niet per definitie verschil voor jou.
Vandaag ervoer ik opnieuw de confrontatie met een harde les. Vol enthousiasme voor nieuwe recepten sloeg ik aan het kokkerellen. Overmoedig door mijn nieuwsgierigheid verloor ik mijn lichaam echter al gauw uit het oog. Resultaat: terwijl ik in volle vaart over mijn grenzen marcheerde, voelden mijn liezen steeds meer alsof er een complete loopgravenoorlog werd uitgevochten. Inclusief bombardementen op vijandelijk gebied (lees: mijn hele lichaam), munitieopslag in de benen (wat een gewicht!) en een potje ouderwets lanssteken op gewrichten. A U.
Mijn interne strijd voerde me in gedachten terug naar mijn revalidatie. Toen leek mijn 'Hoe om te gaan met grenzen zonder in te leveren op conditie?'-stappenplan nochtans zo helder. Ik ontdekte dat nieuw gedrag -voor mij- vier stadia moet doorlopen wil het kunnen promoveren tot gewoonte. Ik zal het toepassen op mijn kookkunsten:
DE ACCEPTEERLEER VAN VEER
STAP 1 Herkennen
Ik voel napijn in mijn handen (krachtinspanning), liezen/bekken/heupen/rug (zitten op de rollator), benen (zwaar, kloppend), hoofd (suizen) en ik moet minstens een dag bijkomen van de fysieke inspanning die koken vraagt. Het experimenteren met nieuwe (al dan niet zelfbedachte) recepten en koken zelf vraagt een fijne focus. Ik moet wel toegeven dat de concentratie van meerdere stappen tegelijk willen doen intens is.
Wat ervaar ik? (Na)pijn, vermoeidheid en overprikkeling. Ik merk dat ik te fanatiek word van enthousiasme. Mijn hoofd voelt op een fijne manier leeg als ik bezig ben, maar is later compleet uitgeblust van alle concentratie-inspanning.
STAP 2. Erkennen.
Hé, ik word me gewaar van [pijn/uitputting/wazigheid/vul andere belemmering in]. Hmmm, komt dit vaker voor? *insert tijd om na te denken* Ja, ik herken deze klachten.
Wat is het probleem? Zelfstandig koken.
STAP 3. handelen.
Ik kan hulp vragen bij het snijden en eventueel voorkoken van de groentes. Ik kan zoveel mogelijk liggend op de bank doen, met de snijplank op schoot. Ik kan recepten van tevoren uitzoeken. Ik kan vaker ‘pruttelproof’ voedsel maken (bv. soepen, curry’s, ovengerechten), zodat ik niet bij mijn kookplaat hoef te zitten. Ik kan maximaal één gerecht per keer maken en stap-voor-stap werken. Ik kan lezen en leren hoe andere mensen met chronische pijn en vermoeidheid hun eten bereiden- een slow cooker? Ik kan ook vaker vrienden vragen om te koken, maar dan lever ik zelfstandigheid in.
Hoe kan ik mezelf helpen? Meer hulp vragen, meer liggen, meer pauzes, minder kracht zetten, minder bewerkelijke gerechten willen maken.
STAP 4. Accepteren.
Hulp van anderen of hulpmiddelen doet niets af aan mijn zelfredzaamheid. Juist door hulp te vragen, kan ik meer zelf. Mijn eigenwaarde ligt in wat ik dóe; niet in wat ik denk. Zelfstandig koken is een stap vooruit, ook met hulp -juist met hulp. Hoe meer hulp ik accepteer, hoe vaker ik kan koken met verse ingrediënten waar ik me goed bij voel, hoe beter ik voor mijn lichaam zorg en hoe sterker ik op den duur zal worden.
Wat helpt? Het besef dat door nu te investeren in hulp(middelen) ik at the end meer zelf kan doen.
OPLOSSING.
Hulp vragen, zodat ik vers en voedzaam kan koken in míjn keuken, op míjn moment, met míjn ingrediënten.
Om het filosofische gedachtengoed van John Lennon & Yoko Ono te citeren:
"War is over, if you want it
War is over now
a, la, ah, ah"